Venus AUEB Forum

Από χθες κάθομαι και σκέφτομαι ποιες ιδιότητες είναι αυτές που πιστεύουμε ότι θα μας δώσουν μακροπρόθεσμα την ιδιότητα του επιστήμονα. Σκεφτόμουν να κάνω μια λίστα και να τη συζητήσουμε. Θα με ενδιέφερε να δω πώς το βλέπουμε σε προπτυχιακό επίπεδο, να το σκεφτώ αργότερα όταν θα αποφοιτήσουμε.
Αφοσίωση στην Επιστήμη:Το πρώτο που μου έρχεται στο μυαλό. Αν δεν αγαπάς και δεν παλεύεις συνέχεια για το αντικείμενο σου πάντα θα μένεις μέτριος.
Άλλα?

Γνώση πάνω στην επιστήμη.
Έρευνα πάνω σε αυτή.

Επιπλέον νομίζω:

-Ανωτερότητα και όχι ξεπεσμός -

-διεπιστημονική (κάθε επιπέδου) αλληλεγγύη - το είχε τονίσει και ο καθηγητής Φαλούτσος ότι αυτό κάπως λείπει στην Ελλάδα και βλέπουμε επιστήμονες κοντινών κλάδων να είναι κοντά μόνο (στην πλειοψηφία τους). όχι συντεχνιακή νοοτροπία.

-δημιουργικότητα

-όχι κομματικά κίνητρα

Μέχρι εδώ συμφωνώ. Το σκεφτόμουν για να δούμε με γνήσια ματιά αυτοκριτικής πόσο μακριά είμαστε από αυτό. Νομίζω ότι η ανωτερότητα είναι αυτό που αποδείξαμε περίτρανα χθες ότι μας λείπει. Απογοητευτικό. Επίσης αν γίνεται να εξηγείται με ποιο σκεπτικό τα διαλέγετε.
Ακεραιότητα Πόσο αγνός και ακέραιος μπορείς να παραμείνεις όταν παίζει χρήμα στη μέση; Ο ιδανικός επιστήμονας για μένα είναι αυτός που δεν ξεπουλιέται. Και δυστυχώς νομίζω είναι μετρημένοι στα δάχτυλα αν όχι ανύπαρκτοι αυτοί.

Ο επιστήμονας πρέπει να είναι, όπως το λέει και ο λαός, "καμμένος". Για τον επιστήμονα, η επιστήμη είναι δουλειά και είναι και hobby. Ο επιστήμονας κάνει την έρευνα του (ή τουλάχιστον τα ενδιαφέροντα κομμάτια αυτής :Ρ) με όρεξη και μεράκι, και όχι με το ζόρι.

Ανθρωπιά: Γιατί πρώτα είσαι άνθρωπος και μετά όλα τ' άλλα. Για παράδειγμα ένας που προσφέρει τις υπηρεσίες του στην πολεμική βιομηχανία δεν είναι επιστήμονας. Είναι ένα ζώο που αυνανίζεται πνευματικά για να μπορούν κάποιοι να σκοτώνουν καλύτερα. Ιδιαίτερα όταν μετά δεν μετανιώνει για όσα "πρόσφερε".

Όσα έχουν αναφερθεί ως τώρα και:

Φαντασία

Ανοιχτόμυαλος

Διορατικότητα

Επιμονή

Ίσως παραείναι προφανές, αλλά ποτέ δεν ξέρεις μ' αυτά που έχω δει κι ακούσει...

Ο επιστήμονας χρησιμοποιεί εξ' ορισμού την επιστημονική μέθοδο. Ό,τι δεν προκύπτει από αυτήν ανήκει στη σφαίρα του παραφυσικού, μυστικιστικού φαινομένου για την εκπομπή των κκ. Χαρδαβέλα και Λιακόπουλου.



Περιττό να σας πω ότι σε διάφορους "νεότερους" τομείς (όπως η πληροφορική) γίνονται τραγικές εκπτώσεις εδώ.

Επίσης, ο επιστήμονας κυνηγάει την αριστεία (excellence). Το "δε βαριέσαι, κι έτσι καλό είναι" δεν πιάνει εδώ. Και όταν βλέπει κάποια πρόταση λανθασμένη, είναι χρέος του να δείξει γιατί δεν ισχύει (δεν την περνάει στο ντούκου).

PASCAL wrote:Ανθρωπιά: Για παράδειγμα ένας που προσφέρει τις υπηρεσίες του στην πολεμική βιομηχανία δεν είναι επιστήμονας. Είναι ένα ζώο που αυνανίζεται πνευματικά για να μπορούν κάποιοι να σκοτώνουν καλύτερα. Ιδιαίτερα όταν μετά δεν μετανιώνει για όσα "πρόσφερε".

Η απλά είναι ενας επιστήμονας με διαφορετικές φιλοσοφικές/πολιτικές πεποιθήσεις απο εσένα. Εξάλου αυτό που λες δεν μπορεί να ισχύει παντού κ πάντα: για παράδειγμα, θεωρείς ζώα όσους επιστήμονες εκ πεποιθήσεως και συνειδητά προσπάθησαν να σταματήσουν τον ναζισμό στον Β' παγκόσμιο;

Όσο για τα χαρακτηριστικά, πιστεύω οτι ο mikem4600 και ο marios έκαναν δυο πολύ εύστοχα σχόλια (επιστημονική μέθοδος και έρευνα). Η ανθρωπιά, αφοσίωση κλπ, χωρίς να είναι "λάθος", είναι μη ποσοτικοποιήσιμα/μετρήσιμα, και αλλάζουν ανάλογα με το περιβάλλον και τον υποκειμενικό τρόπο που βλέπει κάποιος αυτά τα θέματα. Για παράδειγμα, οι επιστήμονες που ασχολούνταν με τον κλάδο της ευγονικής στις αρχες του αιώνα (και όχι μονο αυτοί αλλά και πολλοί άλλοι, πχ ο Tesla), θεωρούσαν ανθρωπιά να στειρώνουν άτομα με γενετικές ανωμαλίες, ομοφυλόφιλους κλπ.

KMP wrote:

PASCAL wrote:Ανθρωπιά: Για παράδειγμα ένας που προσφέρει τις υπηρεσίες του στην πολεμική βιομηχανία δεν είναι επιστήμονας. Είναι ένα ζώο που αυνανίζεται πνευματικά για να μπορούν κάποιοι να σκοτώνουν καλύτερα. Ιδιαίτερα όταν μετά δεν μετανιώνει για όσα "πρόσφερε".

Η απλά είναι ενας επιστήμονας με διαφορετικές φιλοσοφικές/πολιτικές πεποιθήσεις απο εσένα. Εξάλου αυτό που λες δεν μπορεί να ισχύει παντού κ πάντα: για παράδειγμα, θεωρείς ζώα όσους επιστήμονες εκ πεποιθήσεως και συνειδητά προσπάθησαν να σταματήσουν τον ναζισμό στον Β' παγκόσμιο;

Όσο για τα χαρακτηριστικά, πιστεύω οτι ο mikem4600 και ο marios έκαναν δυο πολύ εύστοχα σχόλια (επιστημονική μέθοδος και έρευνα). Η ανθρωπιά, αφοσίωση κλπ, χωρίς να είναι "λάθος", είναι μη ποσοτικοποιήσιμα/μετρήσιμα, και αλλάζουν ανάλογα με το περιβάλλον και τον υποκειμενικό τρόπο που βλέπει κάποιος αυτά τα θέματα. Για παράδειγμα, οι επιστήμονες που ασχολούνταν με τον κλάδο της ευγονικής στις αρχες του αιώνα (και όχι μονο αυτοί αλλά και πολλοί άλλοι, πχ ο Tesla), θεωρούσαν ανθρωπιά να στειρώνουν άτομα με γενετικές ανωμαλίες, ομοφυλόφιλους κλπ.

Πολλοί επιστήμονες, μεταξύ των οποίων και ο Einstein, μετάνιωσαν για τις υπηρεσίες που πρόσφεραν στην πολεμική βιομηχανία. Και αυτό γιατί δυστυχώς κάποια μεγέθη επικινδυνότητας φαίνονται μετά την πρακτική εφαρμογή μιας επιστημονικής θεωρίας. Όσο και να θέλουμε να υποστηρίξουμε τη σχετικότητα της ηθικής στην επιστήμη, όταν υπάρχουν κάποιες αντικειμενικές ενδείξης για το "που πάει το πράγμα" ή ακόμα καλύτερα κάποια αντικειμενικά γεγονότα που δείχνουν "που πήγε το πράγμα"(όπως στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι) δεν αφήνουν περιθώρια για "σχετικολογίες".

Αντικειμενική δυσκολία για την επίδειξη επιστημονικής υπευθυνότητας αποτελεί το γεγονός ότι πολύ συχνά ο ερευνητής δεν είναι σε θέση, υποκειμενικά ή αντικειμενικά, να γνωρίζει/προβλέπει/κατανοεί επαρκώς τα δυνητικά πεδία εφαρμογής των αποτελεσμάτων της έρευνάς του.

Το φαινόμενο αυτό είναι πολύ συχνό λόγω του κατακερματισμού της έρευνας, αλλά - και κυρίως - λόγω της ενσυνείδητης προσπάθειας πολλών χορηγών της Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης να εξουδετερώσουν εν τω γεννάσθαι ιδεολογικές αντιστάσεις και ηθικούς ενδοιασμούς (ειδικά σε περιπτώσεις ανάπτυξης οπλικών συστημάτων, βιολογικών-χημικών όπλων, τεχνολογιών παρακολούθησης-ελέγχου κλπ.).

Η αντιμετώπιση του φαινομένου αυτού πιστεύω ότι μπορεί να βασιστεί στην εγρήγορση και την ευαισθητοποίηση του επιστήμονα, σε συνδυασμό με την ευρύτητα, τον πλουραλισμό και το βάθος της επιδιωκόμενης και παρεχόμενης σε αυτόν Παιδείας, καθώς και στη συλλογικότητα και τη (μέγιστη δυνατή, δεδομένων των συνθηκών) δημοσιότητα και διαφάνεια της ερευνητικής του δράσης.

Δ. Γκρ.

ΥΓ. Για μια ανάλυση της σημασίας της εγρήγορσης και της "Άγιας Ανησυχίας", συνιστώ ανεπιφύλακτα το Σήμα Κινδύνου, του Αντώνη Σαμαράκη.

PASCAL wrote: Πολλοί επιστήμονες, μεταξύ των οποίων και ο Einstein, μετάνιωσαν για τις υπηρεσίες που πρόσφεραν στην πολεμική βιομηχανία. Και αυτό γιατί δυστυχώς κάποια μεγέθη επικινδυνότητας φαίνονται μετά την πρακτική εφαρμογή μιας επιστημονικής θεωρίας. Όσο και να θέλουμε να υποστηρίξουμε τη σχετικότητα της ηθικής στην επιστήμη, όταν υπάρχουν κάποιες αντικειμενικές ενδείξης για το "που πάει το πράγμα" ή ακόμα καλύτερα κάποια αντικειμενικά γεγονότα που δείχνουν "που πήγε το πράγμα"(όπως στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι) δεν αφήνουν περιθώρια για "σχετικολογίες".

Δεν διαφωνώ με τα συγκεκριμένα παράδειγματα - σίγουρα υπάρχουν πολλά τέτοια παραδείγματα. Διαφωνώ ως προς την γενίκευση και το συμπέρασμα του πρώτου post. Αν υπάρχουν κάποιες "ηθικές αξίες" οι οποίες είναι σταθερές σε όλες τις ανθρώπινες κοινωνίες (και ο ανθρωπισμός σίγουρα δεν είναι μια απο αυτές), αυτές είναι ελάχιστες. Διαφωνώ δηλαδή προς την επαγωγική λογική του "όσοι προσφέρουν τις υπηρεσίες του στην πολεμική βιομηχανία δεν είναι επιστήμονες". Ο Turing δηλαδή και οι υπόλοιποι που αποκρυπτογράφησαν το Enigma δεν είναι επιστήμονες; Το επίτευγμά τους σίγουρα προκάλεσε τον θάνατο πολλών, και σίγουρα έσωσε πολλούς άλλους.

Σίγουρα υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις όπου τα πράγματα είναι όντως "ξεκάθαρα", δηλαδή είναι σύμφωνα με ηθικές αξίες αναλλοίωτες απο τον χρόνο και το κοινώνικό περιβάλλον (όπως εύστοχα ανέφερες στα παραδείγματά σου). Αυτές όμως είναι ελάχιστες. Πιστεύω οτι η αναφορά σε "αυτονόητες αλήθειες" και "αντικειμενικές ηθικές" είναι κάτι τόσο ισχυρό όσο και επικίνδυνο.

relabel wrote: Αντικειμενική δυσκολία για την επίδειξη επιστημονικής υπευθυνότητας αποτελεί το γεγονός ότι πολύ συχνά ο ερευνητής δεν είναι σε θέση, υποκειμενικά ή αντικειμενικά, να γνωρίζει/προβλέπει/κατανοεί επαρκώς τα δυνητικά πεδία εφαρμογής των αποτελεσμάτων της έρευνάς του.

Το φαινόμενο αυτό είναι πολύ συχνό λόγω του κατακερματισμού της έρευνας, αλλά - και κυρίως - λόγω της ενσυνείδητης προσπάθειας πολλών χορηγών της Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης να εξουδετερώσουν εν τω γεννάσθαι ιδεολογικές αντιστάσεις και ηθικούς ενδοιασμούς (ειδικά σε περιπτώσεις ανάπτυξης οπλικών συστημάτων, βιολογικών-χημικών όπλων, τεχνολογιών παρακολούθησης-ελέγχου κλπ.).

Η αντιμετώπιση του φαινομένου αυτού πιστεύω ότι μπορεί να βασιστεί στην εγρήγορση και την ευαισθητοποίηση του επιστήμονα, σε συνδυασμό με την ευρύτητα, τον πλουραλισμό και το βάθος της επιδιωκόμενης και παρεχόμενης σε αυτόν Παιδείας, καθώς και στη συλλογικότητα και τη (μέγιστη δυνατή, δεδομένων των συνθηκών) δημοσιότητα και διαφάνεια της ερευνητικής του δράσης.

Δ. Γκρ.

ΥΓ. Για μια ανάλυση της σημασίας της εγρήγορσης και της "Άγιας Ανησυχίας", συνιστώ ανεπιφύλακτα το Σήμα Κινδύνου, του Αντώνη Σαμαράκη.

Ας συμφωνήσουμε στο εξής: ο επιστήμονας οφείλει να είναι παραπάνω απο απλός υπάλληλος.

Ο επιστήμονας δεν μπορεί να γνωρίζει τα ευρύτερα αποτελέσματα της έρευνας, ετσι και αλλιώς ειναι πολύ σχετικό στην τελική το "μαχαίρι" εχει πολλές χρήσεις. Συμφωνώ οτι η θέση του επιστήμονα ειναι να κάνει σωστά την δουλειά του - όπως επισημαίνει και o mikem4600 - αυτό και μονο και σίγουρα δεν ακολουθεί - ουτε πρέπει - κανένα πίνακα αξιών.

Γενικά συμφωνώ με τα παραπάνω. Ένας επιστήμονας ζει για (πιθανών όχι "από") αυτό που κάνει και προσπαθεί να φέρει πραγματικές βελτιώσεις
στην επιστήμη και όχι να περάσει το δικό του απλά για να φανεί το ονομά του. Οι πολλές δημοσιεύσεις δεν κάνουν κάποιον επιστήμονα εαν
δεν έχει επιφέρει πραγματική αλλαγή-βελτίωση ή δεν το έχει προσπαθήσει τίμια και με μεθόδους που έχουν βάση.

[just_kidding] επίσης νομίζω τώρα πλέον μπορείς να γίνεις επιστήμονας αν διαθέτεις πτυχίο πολυτεχνίου [/just_kidding]

rose wrote:Ο επιστήμονας δεν μπορεί να γνωρίζει τα ευρύτερα αποτελέσματα της έρευνας, ετσι και αλλιώς ειναι πολύ σχετικό στην τελική το "μαχαίρι" εχει πολλές χρήσεις. Συμφωνώ οτι η θέση του επιστήμονα ειναι να κάνει σωστά την δουλειά του - όπως επισημαίνει και o mikem4600 - αυτό και μονο και σίγουρα δεν ακολουθεί - ουτε πρέπει - κανένα πίνακα αξιών.

Δηλαδή μια μηχανή χωρίς καμιά προσωπική άποψη? Ολα για το χρήμα?
Τα βιοχημικά και λοιπά "έξυπνα" όπλα που ετοιμάζονται, πόσες χρήσεις έχουνε? Σκοτώνουνε μαζικά και μαγειρεύουνε αρακά ταυτόχρονα?

Αφού λοιπόν όλα κινούνται γύρω από το χρήμα, τι καθόμαστε και σπαζοκεφαλιάζουμε εδώ εμείς?
Αυτό που πρέπει να'χει ο επιστήμονας είναι: απληστεία, αδιαφορία για τα αποτελέσματα της έρευνας, 2000-3000 θύματα στο λαιμό του, και μία βιλάρα.

Ορίστε τα χαρακτηριστικά.

Kανένας δεν δικαιούται να αποφύγει την ερευνητική του ευθύνη, αποστασιοποιούμενος γενικώς και αορίστως. Δεν πείθει. Ίσως ούτε τη συνείδησή του.

Κανένας δεν δικαιούται να απαλλαγεί των ερευνητικών ευθυνών του επειδή την εποχή των δεινών αυτός "μελετούσε". Δεν ζούμε σε δοκιμαστικό σωλήνα.

Η αποστασιοποίηση δεν είναι ουδετερότητα. Είναι στάση ζωής. Στάση που σημαίνει ανευθυνότητα, δειλία, εγωισμό και αδιαφορία.

Η ερευνητική ευθύνη είναι βαριά. Δεν είναι για light και αναλώσιμους τεχνοκράτες. Θέλει κότσια. Πρέπει νάναι κάποιος ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ για να την αναλάβει.

Η μετάβαση από το ρόλο του φοιτητή στο ρόλο του επιστήμονα προϋποθέτει, μεταξύ άλλων, επαρκή ανάπτυξη της επιστημονικής του υπευθυνότητας.

Δ. Γκρ.

ΥΓ. "Ερευνώ για το καλό του ανθρώπου", δήλωνε ο Γιατρός-Ανθρωπολόγος Δρ. Γιόζεφ Μέγκελε, ο "Άγγελος του Θανάτου" των έγκλειστων του Άουσβιτς.

KMP wrote:

PASCAL wrote: Πολλοί επιστήμονες, μεταξύ των οποίων και ο Einstein, μετάνιωσαν για τις υπηρεσίες που πρόσφεραν στην πολεμική βιομηχανία. Και αυτό γιατί δυστυχώς κάποια μεγέθη επικινδυνότητας φαίνονται μετά την πρακτική εφαρμογή μιας επιστημονικής θεωρίας. Όσο και να θέλουμε να υποστηρίξουμε τη σχετικότητα της ηθικής στην επιστήμη, όταν υπάρχουν κάποιες αντικειμενικές ενδείξης για το "που πάει το πράγμα" ή ακόμα καλύτερα κάποια αντικειμενικά γεγονότα που δείχνουν "που πήγε το πράγμα"(όπως στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι) δεν αφήνουν περιθώρια για "σχετικολογίες".

Δεν διαφωνώ με τα συγκεκριμένα παράδειγματα - σίγουρα υπάρχουν πολλά τέτοια παραδείγματα. Διαφωνώ ως προς την γενίκευση και το συμπέρασμα του πρώτου post. Αν υπάρχουν κάποιες "ηθικές αξίες" οι οποίες είναι σταθερές σε όλες τις ανθρώπινες κοινωνίες (και ο ανθρωπισμός σίγουρα δεν είναι μια απο αυτές), αυτές είναι ελάχιστες. Διαφωνώ δηλαδή προς την επαγωγική λογική του "όσοι προσφέρουν τις υπηρεσίες του στην πολεμική βιομηχανία δεν είναι επιστήμονες". Ο Turing δηλαδή και οι υπόλοιποι που αποκρυπτογράφησαν το Enigma δεν είναι επιστήμονες; Το επίτευγμά τους σίγουρα προκάλεσε τον θάνατο πολλών, και σίγουρα έσωσε πολλούς άλλους.

Σίγουρα υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις όπου τα πράγματα είναι όντως "ξεκάθαρα", δηλαδή είναι σύμφωνα με ηθικές αξίες αναλλοίωτες απο τον χρόνο και το κοινώνικό περιβάλλον (όπως εύστοχα ανέφερες στα παραδείγματά σου). Αυτές όμως είναι ελάχιστες. Πιστεύω οτι η αναφορά σε "αυτονόητες αλήθειες" και "αντικειμενικές ηθικές" είναι κάτι τόσο ισχυρό όσο και επικίνδυνο.

relabel wrote: Αντικειμενική δυσκολία για την επίδειξη επιστημονικής υπευθυνότητας αποτελεί το γεγονός ότι πολύ συχνά ο ερευνητής δεν είναι σε θέση, υποκειμενικά ή αντικειμενικά, να γνωρίζει/προβλέπει/κατανοεί επαρκώς τα δυνητικά πεδία εφαρμογής των αποτελεσμάτων της έρευνάς του.

Το φαινόμενο αυτό είναι πολύ συχνό λόγω του κατακερματισμού της έρευνας, αλλά - και κυρίως - λόγω της ενσυνείδητης προσπάθειας πολλών χορηγών της Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης να εξουδετερώσουν εν τω γεννάσθαι ιδεολογικές αντιστάσεις και ηθικούς ενδοιασμούς (ειδικά σε περιπτώσεις ανάπτυξης οπλικών συστημάτων, βιολογικών-χημικών όπλων, τεχνολογιών παρακολούθησης-ελέγχου κλπ.).

Η αντιμετώπιση του φαινομένου αυτού πιστεύω ότι μπορεί να βασιστεί στην εγρήγορση και την ευαισθητοποίηση του επιστήμονα, σε συνδυασμό με την ευρύτητα, τον πλουραλισμό και το βάθος της επιδιωκόμενης και παρεχόμενης σε αυτόν Παιδείας, καθώς και στη συλλογικότητα και τη (μέγιστη δυνατή, δεδομένων των συνθηκών) δημοσιότητα και διαφάνεια της ερευνητικής του δράσης.

Δ. Γκρ.

ΥΓ. Για μια ανάλυση της σημασίας της εγρήγορσης και της "Άγιας Ανησυχίας", συνιστώ ανεπιφύλακτα το Σήμα Κινδύνου, του Αντώνη Σαμαράκη.

Ας συμφωνήσουμε στο εξής: ο επιστήμονας οφείλει να είναι παραπάνω απο απλός υπάλληλος.

Νομίζω πως τα παραδείγματα της ευγονικής και της αποκρυπτογράφησης των επικοινωνιών των Ναζί δεν θέτουν τον προβληαμτισμό περί επιστημονικής ηθικής. Γιατί το μεν πρώτο δεν είχε επιστημονική βάση -δύο υγιέστατοι γονείς μπορούσαν να αποκτήσουν ένα καθόλα προβληματικό παιδί και το γνώριζαν αυτό οι επιστήμονες των Ναζί- και το μεν δεύτερο παράδειγμα ανεφέρεται σε ένα μέσο μυστικών επικοινωνιών -τον κώδικα Enigma- που αυτοτελώς δεν μπορούσε να σκότωσει κανένα. Αντίθετα οι υπηρεσίες προς την ανάπτυξη της ατομικής βόμβας δεν θα μπορούσαν να έχουν άλλη κατεύθυνση εκτός από αυτή της διασποράς του θανάτου. Και δεν είναι μόνο η ατομική βόμβα αλλά μία σειρά και από άλλα σύγχρονα ερευνητικά έργα που στρέφονται αποκλειστικά στη διασπορά θανάτου ή προβλημάτων υγείας ή παρακολούθησης ή ελέγχου ή διασποράς φόβου. Προφανώς και αυτά τα έργα αποσυσχετίζονται με τη θεωρία και την έρευνα που υπάρχει σε χαρτιά, μαυροπίνακες και σκληρούς δίσκους. Το πρόβλημα ξεκινά από τη στιγμή που η θεωρία και η έρευνα φεύγει από τα χαρτιά, τους μαυροπίνακες και τους σκληρούς δίσκους και μπάινει σε διάφορα "περιέργα" εργαστήρια πάνω από τα οποία οι εκάστοτε πολιτικοί έχουν ισχυρότερη άποψη!

ΥΓ. Κάποιο προσόν που νομίζω δεν αναφέρθηκε σαφώς είναι η μεταγνώση του επιστήμονα. Δηλαδή η γώση/συνείδηση των γνώσεων του, των ικανοτήτων και των δυνατοτήτων του. Ακόμα πιο πέρα: η μεταγνώση/συνείδηση για την ίδια του την επιστήμη, τι μπορεί να ερμηνεύσει και τι όχι, τι μπορεί να λύσει και τι όχι, τι μπορεί να προσφέρει και τη όχι. Από αυτήν θα πηγάσει και η δυνατότητα συνεργασίας του και με άλλους επιστημονικούς κλάδους ακόμα και φαινομενικά ξένους με το αντικείμενο του. Καμία επιστήμη δεν είναι ανώτερη από κάποια άλλη. Επίσης δεν είναι όλα "επιστήμη". Υπάρχουν πράγματα που μόνο η φιλοσοφία μπορεί να ερμηνεύσει και άλλα που ούτε καν και αυτή! Όχι λοιπόν στη θεοποιήση της επιστήμης αλλά και όχι στον επιστημονικό... ρατσισμό!

PASCAL wrote: Νομίζω πως τα παραδείγματα της ευγονικής και της αποκρυπτογράφησης των επικοινωνιών των Ναζί δεν θέτουν τον προβληαμτισμό περί επιστημονικής ηθικής. Γιατί το μεν πρώτο δεν είχε επιστημονική βάση -δύο υγιέστατοι γονείς μπορούσαν να αποκτήσουν ένα καθόλα προβληματικό παιδί και το γνώριζαν αυτό οι επιστήμονες των Ναζί- και το μεν δεύτερο παράδειγμα ανεφέρεται σε ένα μέσο μυστικών επικοινωνιών -τον κώδικα Enigma- που αυτοτελώς δεν μπορούσε να σκότωσει κανένα. Αντίθετα οι υπηρεσίες προς την ανάπτυξη της ατομικής βόμβας δεν θα μπορούσαν να έχουν άλλη κατεύθυνση εκτός από αυτή της διασποράς του θανάτου. Και δεν είναι μόνο η ατομική βόμβα αλλά μία σειρά και από άλλα σύγχρονα ερευνητικά έργα που στρέφονται αποκλειστικά στη διασπορά θανάτου ή προβλημάτων υγείας ή παρακολούθησης ή ελέγχου ή διασποράς φόβου. Προφανώς και αυτά τα έργα αποσυσχετίζονται με τη θεωρία και την έρευνα που υπάρχει σε χαρτιά, μαυροπίνακες και σκληρούς δίσκους. Το πρόβλημα ξεκινά από τη στιγμή που η θεωρία και η έρευνα φεύγει από τα χαρτιά, τους μαυροπίνακες και τους σκληρούς δίσκους και μπάινει σε διάφορα "περιέργα" εργαστήρια πάνω από τα οποία οι εκάστοτε πολιτικοί έχουν ισχυρότερη άποψη!

Η ευγονική στο περιβάλλον της τότε εποχής θεωρούνταν πολύ σοβαρη επιστήμη, και όχι μόνο απο τους ναζί. Για το πόσο σοβαρά θεωρούνταν κάποια επιχειρήματα της ευγονικής θα αναφέρω μόνο οτι στην Σουηδία o νόμος περι στείρωσης ατόμων με διανοητικές παθήσεις καταργήθηκε μόλις το 1975 - το ίδιο ισχύει για πολλές άλλες χώρες. Για περισσότερες πληροφορίες όποιος ενδιαφέρεται μπορεί να ρίξει μια πρώτη ματιά στο http://en.wikipedia.org/wiki/Eugenics. Ας μην κρίνουμε άλλες εποχές με σημερινές γνώσεις/κριτήρια, αλλά ας δούμε τις διαχρονικές ιδιότητες της επιστήμης. Όσο για το Enigma αυτό που ήθελα να τονίσω είναι αυτό που έχουν ήδη αναφέρει και άλλοι εδώ, οτι τις περισσότερες φορές οι πλήρεις επιπτώσεις της έρευνας είναι δύσκολο να υπολογιστούν, και η ηθική τους διάσταση δεν είναι ξεκάθαρη. Η ατομική βομβα όπως ήδη συμφώνησα ήταν μια ξεκάθαρη περίπτωση -μια απο τις λίγες.

PASCAL wrote: ΥΓ. Κάποιο προσόν που νομίζω δεν αναφέρθηκε σαφώς είναι η μεταγνώση του επιστήμονα. Δηλαδή η γώση/συνείδηση των γνώσεων του, των ικανοτήτων και των δυνατοτήτων του. Ακόμα πιο πέρα: η μεταγνώση/συνείδηση για την ίδια του την επιστήμη, τι μπορεί να ερμηνεύσει και τι όχι, τι μπορεί να λύσει και τι όχι, τι μπορεί να προσφέρει και τη όχι. Από αυτήν θα πηγάσει και η δυνατότητα συνεργασίας του και με άλλους επιστημονικούς κλάδους ακόμα και φαινομενικά ξένους με το αντικείμενο του. Καμία επιστήμη δεν είναι ανώτερη από κάποια άλλη.

Δεν θα μπορούσα να συμφωνήσω περισσότερο!

Υ.Γ. Για όποιον ενδιαφέρεται γενικά για την φιλοσοφία της επιστήμης, ένα απο τα πιο ενδιαφέροντα (κατα την γνώμη μου) αναγνώσματα είναι το All Life is Problem Solving του Karl Popper

Για τη δομή της επιστημονικής προόδου και το ρόλο του επιστήμονα, δείτε τον "αντίπαλο" του Πόπερ:

Τ. Kuhn, Η Δομή των Επιστημονικών Επαναστάσεων, Σύγχρονα Θέματα, Θ΄ έκδοση, Αθήνα (χωρίς χρονολογία).

Για τη μαρξιστική προσέγγιση του θέματος δείτε το:

Π. Ντούσκος, Η Επιστημονικοτεχνική Πρόοδος στο Σύγχρονο Κόσμο, Gutenberg, Αθήνα, 1986.

Για κάποιες εύστοχες κοινωνιολογικές αναλύσεις, ειδικά για τις ΤΠΕ και το hacking, δείτε το:

Κ. Ρόμπινς, Φ. Ουέμπστερ, Η Εποχή του Τεχνοπολιτισμού, Καστανιώτης, Αθήνα, 2002.

Δ. Γκρ.

ΥΓ. Ένα τέτοιο μάθημα λείπει από το Τμήμα μας. Είναι από αυτά που πιστεύω ότι έπρεπε να υπάρχουν. Sandra, ευχαριστώ για την ευκαιρία που μου έδωσες να αναφερθώ σε αυτό.

Ζούμε σε μια εποχή ειδικών κάθε τύπου, στους οποίους απευθυνόμαστε για κάθε επιμέρους πρόβλημα. Οι ειδικοί, όμως είναι εντελώς αναρμόδιοι για όλα όσα είναι ξένα προς την επιστήμη τους και κατά κανόνα δεν ξέρουν να σκέφτονται με τρόπο διεπιστημονικό. Συνεπώς, δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν σφαιρικά προβλήματα.
Ε.Moren, La Repubblica

Το παραπάνω το οποίο βρίσκεται και στις διαφάνειες του μαθήματος της ασφάλειας και στην εισαγωγή του βιβλίου του κ.Γκρ. , νομίζω πως δίνει τροφή για σκέψη. Για το αν θέλουμε επιστήμονες εντελώς ειδικευμένους σε αυτό που κάνουν και σχεδόν ανίκανους να κάνουν οτιδήποτε άλλο, ή ανθρώπους με παιδεία και διεπιστημονική θεώρηση των πραγμάτων. Εγώ είμαι οπαδός της δεύτερης κατηργορίας επιστήμονα.
Η κόντρα αυτή επεκτείνεται για το αν θα πρέπει οι επιστήμονες να είναι τεχνοκράτες ή να λειτουργούν βάση συνείδησης. Ο κ.Γκρίτζαλης είχε θέσει ένα ερώτημα περί αυτού στο πρώτο μάθημα της ασφάλειας φέτος. Είχε αν κάνει με το Περλ Χαρμπορ και ένα απλό υπάλληλο. Λεπτομέρειες μπορεί να δώσει ο ίδιος, δεν θυμάμαι ακριβώς την όλη υπόθεση.

Πέρα από αυτό πιστεύω πως το θέμα επεκτείνεται ακόμα περισσότερο σε επίπεδο κοινωνίας για το τι ανθρώπους θέλουμε να παράγει αυτή. Πρέπει το κράτος(και η κοινωνία συνολικά) να προσφέρει μόνο τα απαραίτητα για την εκπαίδευση των ατόμων, ή να προσφέρει συνολικό υπόβαθρο για την παιδεία τους. Να παιδεύει ή να εκπαιδεύει? Ρομποτάκια ή σκεπτόμενους ανθρώπους...?

redlabel wrote:
ΥΓ. Ένα τέτοιο μάθημα λείπει από το Τμήμα μας.

Διαφωνω καθετα. Ηδη υπαρχει η Ασφαλεια ΠΣ ολα τα ΠΣ-oriented, με πολυ μπλα-μπλα τετοιου ειδους και λιγη ουσια (αυτο που θα σου ζητησουν δηλαδη οταν παρεις το χαρτι και πας να βρεις δουλεια..), ενα ακομα μαθημα λοιπόν σχετικο με θεωριες, ρομαντισμους, ηθικισμους κλπ κλπ ειναι περιττο.

jimm wrote:

redlabel wrote:
ΥΓ. Ένα τέτοιο μάθημα λείπει από το Τμήμα μας.

Διαφωνω καθετα. Ηδη υπαρχει η Ασφαλεια ΠΣ ολα τα ΠΣ-oriented, με πολυ μπλα-μπλα τετοιου ειδους και λιγη ουσια (αυτο που θα σου ζητησουν δηλαδη οταν παρεις το χαρτι και πας να βρεις δουλεια..), ενα ακομα μαθημα λοιπόν σχετικο με θεωριες, ρομαντισμους, ηθικισμους κλπ κλπ ειναι περιττο.

Διαφωνώ από όλες τις διαστάσεις!! Ένας επιστήμονας, αλλά και γενικότερα κάθε φοιτητής ,πρέπει να δέχεται τέτοιου είδους ερεθίσματα που αφορούν κυρίως το ήθος, γιατί στόχος δεν είναι να πάρεις ένα χαρτί για να βρεις καμιά δουλειά και τέλος, αλλά να καταφέρεις μέσα από όλα όσα σου προσφέρονται να γίνεις ακόμα καλύτερος σαν άνθρωπος, να ψαχτείς, να γίνεις ένας ολοκληρωμένος άνθρωπος ο οποίος ενδιαφέρεται για το κοινό καλό και προάγει την επιστήμη και την γνώση για να προσφέρει όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά στην κοινωνία μας και πάντα σε όφελος και όχι σε βάρος των συνανθρώπων του. Επομένως τέτοιου είδους μαθήματα όχι μόνο περιττά δεν είναι αλλά αναγκαία για να δημιουργηθούν ικανοί επιστήμονες.